YÜKSEKTE ÇALIŞMA NEDİR?

Yüksekte çalışma kavramı için farklı ülkelerde 1,8 metre, 3 metre, ikinci bel omuru gibi tanımlamalar yapılmaktadır. Yüksekte çalışma kavramı ülkemizde ise Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne  göre; Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma, yüksekte çalışma olarak kabul edilir. Şeklinde tanımlanmaktadır.

Yüksekte çalışmaya başlamadan önce planlama yapılmalı, hangi ekipmanların kullanılacağına karar verilmeli ve yüksekten düşme ile ilgili hususlara acil durum planında yer verilmelidir.

Yüksekte çalışmalarda yapılması zorunlu olmayan işlerin mümkün olduğunca zemin seviyesinde yapılması sağlanmalıdır.

Yüksekte çalışma yapılması kaçınılmaz ise öncelikle korkuluk, güvenlik ağı, açık alanların kapatılması gibi toplu koruma önlemlerine başvurulmalıdır.

Yüksekte Çalışma Eğitimi

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde; ‘’bu alanlarda çalışanlara yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapılarak gerekli eğitim verilir.’’ Maddesi gereğince çalışanlara gerekli eğitimlerin verilmesi gerekmektedir.

Toplu koruma önlemlerinin yetersiz olduğu veya düşme riskini azaltamadığı durumlarda ise güvenli bağlantı noktaları oluşturulmalı, gerekiyorsa yatay ya da dikey yaşam hatları oluşturulmalı ve kişisel koruma yöntemine başvurulmalıdır. Yüksekte çalışmalarda kullandığımız kişisel koruyucu donanımımız ise tam vücut kuşağı diğer adıyla emniyet kemeri ve bağlantı ekipmanlarıdır.

Emniyet Kemeri Seçimi

Yüksekte çalışmalarda kullandığımız emniyet kemerini 5 farklı amaç için kullanmaktayız. Bunlar:

• Sınırlama
• Konumlanma
• Düşüş Durdurma
• İple Erişim
• Kurtarma

Yapacağımız işe uygun emniyet kemerini ve bağlantı ekipmanlarını seçmeliyiz.

Emniyet kemerimizi bağlayacağımız güvenli bağlantı noktalarına “ankraj” denilmektedir ve emniyet kemerimizi ankraja bağlamak için Lanyard (Kordon), Karabina (Bağlantı Kancası) kullanmaktayız.

Düşüş esnasında, düşen kişinin üzerine binecek düşme enerjisini minimuma indirmek için karabinaları mümkün olduğunca baş seviyesinden yukarıda bağlamalıyız. Aynı zamanda lanyardımıza şok emici takmalıyız. Şok emici üst üste dikilmiş perlon malzemedir. Düşüş esnasında dikişlerin yavaş yavaş kopmasıyla çalışan üzerine binen yükün sönümlenmesini ve çalışanın yumuşak bir düşüş yaşamasını sağlar.

Yüksekte çalışmaya başlamadan önce kullanılacak ekipmanlar mutlaka kontrol edilmelidir. Uygun standartlarda olmayan veya hasar görmüş ekipmanların kullanılmamasına özen gösterilmelidir.

Yüksekte çalışma yapılırken ehil bir kişinin gözetimi ve kontrolü altında çalışmalar sürdürülmelidir.

Düşüş yaşayıp ipte asılı kalan personellerin askı travması dediğimiz sağlık sorunlarını yaşamaması için çalışma öncesi acil durum planlarının hazırlanması ve düşüş esnasında hemen gerekli müdahalenin yapılması gerekmektedir.

Yusuf SİVEREKLİ

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı